Halkla İlişkiler
Birden fazla bilim dalı ile beslenen, bu bilimlerin verileriyle senteze ulaşan halkla ilişkiler kavramı üzerinde, uzun süre tam bir görüş birliğine varılamaması, kavramın toplumsal bilimlerin alt dalları içinde yorumlanmasına neden olmaktadır.
Yönetime danışmanlık işlevi ve pazarlama iletişimine verdiği desteğin yanında, çok farklı alanlara uygulanabilen halkla ilişkiler, beraber düşünüldüğü komşu dallarla ilişkili olduğu kadar aynı zamanda bağımsız bir faaliyet alanıdır.
Kavramın tarih içinde geçirdiği değişim, komşu dallarla olan iç içeliği ve özellikle çok farklı alanlara uygulanabilir olması, tek bir tanım üzerinde birleşilmesini güçleştiren temel nedenlerdir.
Kavram üzerinde geniş bir görüş birliğine varılamamış olması, Foundation for Public Relations Research and Education’u geniş çaplı bir araştırmaya yöneltmiş, bu çalışmada, halkla ilişkiler kavramının çevresel faktörler ve son yetmiş beş yılda yaşanmış olan değişimlerden iyi mi etkilendiği araştırılmıştır. 1906–1976 tarihleri arası dikkate alınarak meydana getirilen araştırmada 65 uzman çalışmış ve 472 tarifın analizi ışığında varılan tanıma gore, halkla ilişkiler, “bir işletme ile hedef kitle içinde karşılıklı bildirişimi, anlayışı, meydana getirmeye ve sürdürmeye yardımcı olan ayrıcalıklı bir yönetim görevidir” sonucu çıkmıştır.
Bu araştırma sonucuna göre Halkla İlişkiler:
- Uzmanlık gerektirir.
- Bir yönetim görevidir ve uzmanlar tarafından yerine getirilmelidir.
- Kamuoyunun etkisinin bilincinde olarak çeşitli gruplar içinde bildirişimi düzenler.
- Hedef kitlenin davranışları hakkında yönetimi bilgilendirir, kuruluşun gerek duyduğu araştırmaları yaparak önerilerde bulunur.
- kuruluşun kar amacı yanında sosyal sorumluluğunun da bulunduğunu kanıtlayacak halde davranmasına destek sağlar.
- efkarı umumiye araştırmaları ve diğer araştırma şekilleri ile çeşitli bildirişim enstrumanlarından yararlanır.
- Gerek danışman firma, gerekse kuruluş içi halkla ilişkiler birimi olsun, yönetimin bir parçası olarak etkinlik gösterir.
Bazı yayınlarda bulunan ve uluslararası alanda geçerliliği önde gelen tanımlardan bazıları şunlardır:
* Halkla ilişkiler, bireyin veya bir kurumun halkla ilgisini geliştirme ve anlama yolundaki çabalardır. (Encylopedia Britannica, Cilt 18 )
* fert, şirket yahut bir kurumla halk arasındaki karşılıklı anlayış ve iyi niyeti geliştirme bilim ya da sanatıdır. (Webter’s New Collegiate Dictionary)
* Bir sanayi kolu, sendika, şirket, meslek grubu, hükümet yahut bir başka kurumun; müşteri, işçi, ortak şeklinde özel kamu grupları veya geniş anlamıyla halk ile sağlam ve verimli bağlar kurup bunları geliştirerek, kendisini çevresine yerleştirme ve topluma tanıtma için giriştiği çabalar. (Webter’s New International Dictionary)
* Halkı, haberleşme yöntemiyle bir kuruluşun lehinde düşünmeye, onu desteklemeye, kuvvetliklerle karşılaşsa da onu uzun süre yılmadan denemeye teşvik etmek, bu yolda etkilemek. (Prof. Byron Christian)
* Bir müesseseun kişiliği, siyaseti ve bu siyaseti uygulama çabası. (Yazar Herbert Baus)
* PR, güdülecek politikayı, sunulacak hizmetleri, yapılacak işleri, bireyler ve grupların yararlarına uygun şekilde planlamak için devamlı olarak geliştirilen bir oluşumdur. Yararları kabul edilen bireyler ve grupların, bu oluşumu gerçekleştirecek birey ve kurumlara gösterecekleri iyi niyet ve itimat, PR çabasının başlıca amacıdır. PR bu düşünceler göz önünde tutularak hazırlanan politikaların, uygulanan hizmetlerin ve çabaların iyice anlaşılmasına, halk tarafınca anlayış ve kabul görecek bir iş programının izlenmesine yardım eder. (Prof. Emerson Reck)
* PR, çeşitli insan grupları arasında karşılıklı yararların korunmasını sağlayacak uyumu yerleştirme sanatıdır. Kamu veya özel şirket ya da başka bir müesseseun, fiil alanına giren kişiler veya gruplarla, karşılıklı yararları göz önünde tutarak güçlü bir denge kurma işlevidir. (Scott M. Cutlip)
* Belirtilmiş hedef kitleleri etkilemek için hazırlanmış, planlı, inandırıcı iletişim çabasıdır. (John Marston, The Nature of Public Relations)
* Bir müesseseu, çalışanlara, müşterilere, ilgili olduğu kişilere sevdirme ve saydırma sanatıdır. (Sam Black, Practical Public Relations)
* Halkla ilişkiler, yöneticiliğin, halkın davranışlarını değerlendiren bireyin yahut kuruluşun güttüğü siyaset ve eylemleri kamu yararı ile bağdaştıran ve halkın anlayış ve desteğini kazanacak bir iş programı düzenleyip tatbik eden yanıdır. (Public Relations News)
* Halkı belirli bir tutumu kabule yahut belirli bir uygulama yolunu izlemeye inandırma sanatıdır ve yöneticilikle sıkı bağlantısı vardır. (Howard Stephenson, Public Relations Practices)
* Halkla ilişkiler, özel ya da tüzel kişilerin belirtilmiş kitlelerle dürüst ve sağlam bağlar kurup geliştirerek onları pozitif inanç ve eylemlere yöneltmesi, tepkileri değerlendirerek tutumuna yön vermesi, böylece karşılıklı yarar sağlayan ilişkiler sürdürme yolundaki planlı çabaları kapsayan bir yöneticilik sanatıdır. (Dr. Alaeddin Asna, Public Relations)
* Kuruluş yöneticilerinin programlarını uygulayabilmek, hem kuruluş bununla birlikte halka hizmet verebilmek için eğilimleri, istekleri analiz etmek ve neticelarını tahmin etmeye yönelik toplumsal bilim ve sanattır. (Moris R. Botman, Public Relations Carrers)
* Bir kuruluş ile hedef kitlesi arasında iyi niyet ve karşılıklı anlayışa dayalı ilişkileri sürdürmeye yönelik, önceden planlanmış çabalardır. (Frank Jefkins, Public Relations)
* Karşılıklı yarar sağlayan iki yönlü mesajşime dayalı, dürüst ve görevli uygulamalarla kamuoyunu etkilemeye yönelik planlı çabalardır. (Cutlip, Center ve Brom, Effective Public Relations)
* Halkla ilişkiler, kuruluş ile hedef kitlesi arasındaki iletişim yöntemidir. (James Grunig, Fraiser Seitel, The Practice of Public Relations)
* birey yahut kuruluşun amaçlarını gerçekleştirmesine yardımcı olan, örutubet sırası kimi süre tüketici, kimi vakit dağıtımcı ve çalışanlamış olur gibi, müesseseun yapısına bakılırsa değişkenlik gösteren hedef kitlelerle meydana gelen stratejik bildirişim yöntemidir. (F: Balta Peltekoğlu, Halkla İlişkiler Nedir?)
Bu tanımlardan yola çıkarak çıkardığım sonuca nazaran, Halkla İlişkiler,
“birey ya da kurumların hedef kitlesi ile bildirişimini elde eden, kendisini hedef kitleye tanıtma ve hedef kitlesini de tanıma yönünde iki yönlü iletişime dayanan, dürüst ve planlı faaliyetleri kapsayan, uzmanlık gerektiren bir yöneticilik sanatıdır” diyebiliriz.
Yönetime danışmanlık işlevi ve pazarlama iletişimine verdiği desteğin yanında, çok farklı alanlara uygulanabilen halkla ilişkiler, beraber düşünüldüğü komşu dallarla ilişkili olduğu kadar aynı zamanda bağımsız bir faaliyet alanıdır.
Kavramın tarih içinde geçirdiği değişim, komşu dallarla olan iç içeliği ve özellikle çok farklı alanlara uygulanabilir olması, tek bir tanım üzerinde birleşilmesini güçleştiren temel nedenlerdir.
Kavram üzerinde geniş bir görüş birliğine varılamamış olması, Foundation for Public Relations Research and Education’u geniş çaplı bir araştırmaya yöneltmiş, bu çalışmada, halkla ilişkiler kavramının çevresel faktörler ve son yetmiş beş yılda yaşanmış olan değişimlerden iyi mi etkilendiği araştırılmıştır. 1906–1976 tarihleri arası dikkate alınarak meydana getirilen araştırmada 65 uzman çalışmış ve 472 tarifın analizi ışığında varılan tanıma gore, halkla ilişkiler, “bir işletme ile hedef kitle içinde karşılıklı bildirişimi, anlayışı, meydana getirmeye ve sürdürmeye yardımcı olan ayrıcalıklı bir yönetim görevidir” sonucu çıkmıştır.
Bu araştırma sonucuna göre Halkla İlişkiler:
- Uzmanlık gerektirir.
- Bir yönetim görevidir ve uzmanlar tarafından yerine getirilmelidir.
- Kamuoyunun etkisinin bilincinde olarak çeşitli gruplar içinde bildirişimi düzenler.
- Hedef kitlenin davranışları hakkında yönetimi bilgilendirir, kuruluşun gerek duyduğu araştırmaları yaparak önerilerde bulunur.
- kuruluşun kar amacı yanında sosyal sorumluluğunun da bulunduğunu kanıtlayacak halde davranmasına destek sağlar.
- efkarı umumiye araştırmaları ve diğer araştırma şekilleri ile çeşitli bildirişim enstrumanlarından yararlanır.
- Gerek danışman firma, gerekse kuruluş içi halkla ilişkiler birimi olsun, yönetimin bir parçası olarak etkinlik gösterir.
Bazı yayınlarda bulunan ve uluslararası alanda geçerliliği önde gelen tanımlardan bazıları şunlardır:
* Halkla ilişkiler, bireyin veya bir kurumun halkla ilgisini geliştirme ve anlama yolundaki çabalardır. (Encylopedia Britannica, Cilt 18 )
* fert, şirket yahut bir kurumla halk arasındaki karşılıklı anlayış ve iyi niyeti geliştirme bilim ya da sanatıdır. (Webter’s New Collegiate Dictionary)
* Bir sanayi kolu, sendika, şirket, meslek grubu, hükümet yahut bir başka kurumun; müşteri, işçi, ortak şeklinde özel kamu grupları veya geniş anlamıyla halk ile sağlam ve verimli bağlar kurup bunları geliştirerek, kendisini çevresine yerleştirme ve topluma tanıtma için giriştiği çabalar. (Webter’s New International Dictionary)
* Halkı, haberleşme yöntemiyle bir kuruluşun lehinde düşünmeye, onu desteklemeye, kuvvetliklerle karşılaşsa da onu uzun süre yılmadan denemeye teşvik etmek, bu yolda etkilemek. (Prof. Byron Christian)
* Bir müesseseun kişiliği, siyaseti ve bu siyaseti uygulama çabası. (Yazar Herbert Baus)
* PR, güdülecek politikayı, sunulacak hizmetleri, yapılacak işleri, bireyler ve grupların yararlarına uygun şekilde planlamak için devamlı olarak geliştirilen bir oluşumdur. Yararları kabul edilen bireyler ve grupların, bu oluşumu gerçekleştirecek birey ve kurumlara gösterecekleri iyi niyet ve itimat, PR çabasının başlıca amacıdır. PR bu düşünceler göz önünde tutularak hazırlanan politikaların, uygulanan hizmetlerin ve çabaların iyice anlaşılmasına, halk tarafınca anlayış ve kabul görecek bir iş programının izlenmesine yardım eder. (Prof. Emerson Reck)
* PR, çeşitli insan grupları arasında karşılıklı yararların korunmasını sağlayacak uyumu yerleştirme sanatıdır. Kamu veya özel şirket ya da başka bir müesseseun, fiil alanına giren kişiler veya gruplarla, karşılıklı yararları göz önünde tutarak güçlü bir denge kurma işlevidir. (Scott M. Cutlip)
* Belirtilmiş hedef kitleleri etkilemek için hazırlanmış, planlı, inandırıcı iletişim çabasıdır. (John Marston, The Nature of Public Relations)
* Bir müesseseu, çalışanlara, müşterilere, ilgili olduğu kişilere sevdirme ve saydırma sanatıdır. (Sam Black, Practical Public Relations)
* Halkla ilişkiler, yöneticiliğin, halkın davranışlarını değerlendiren bireyin yahut kuruluşun güttüğü siyaset ve eylemleri kamu yararı ile bağdaştıran ve halkın anlayış ve desteğini kazanacak bir iş programı düzenleyip tatbik eden yanıdır. (Public Relations News)
* Halkı belirli bir tutumu kabule yahut belirli bir uygulama yolunu izlemeye inandırma sanatıdır ve yöneticilikle sıkı bağlantısı vardır. (Howard Stephenson, Public Relations Practices)
* Halkla ilişkiler, özel ya da tüzel kişilerin belirtilmiş kitlelerle dürüst ve sağlam bağlar kurup geliştirerek onları pozitif inanç ve eylemlere yöneltmesi, tepkileri değerlendirerek tutumuna yön vermesi, böylece karşılıklı yarar sağlayan ilişkiler sürdürme yolundaki planlı çabaları kapsayan bir yöneticilik sanatıdır. (Dr. Alaeddin Asna, Public Relations)
* Kuruluş yöneticilerinin programlarını uygulayabilmek, hem kuruluş bununla birlikte halka hizmet verebilmek için eğilimleri, istekleri analiz etmek ve neticelarını tahmin etmeye yönelik toplumsal bilim ve sanattır. (Moris R. Botman, Public Relations Carrers)
* Bir kuruluş ile hedef kitlesi arasında iyi niyet ve karşılıklı anlayışa dayalı ilişkileri sürdürmeye yönelik, önceden planlanmış çabalardır. (Frank Jefkins, Public Relations)
* Karşılıklı yarar sağlayan iki yönlü mesajşime dayalı, dürüst ve görevli uygulamalarla kamuoyunu etkilemeye yönelik planlı çabalardır. (Cutlip, Center ve Brom, Effective Public Relations)
* Halkla ilişkiler, kuruluş ile hedef kitlesi arasındaki iletişim yöntemidir. (James Grunig, Fraiser Seitel, The Practice of Public Relations)
* birey yahut kuruluşun amaçlarını gerçekleştirmesine yardımcı olan, örutubet sırası kimi süre tüketici, kimi vakit dağıtımcı ve çalışanlamış olur gibi, müesseseun yapısına bakılırsa değişkenlik gösteren hedef kitlelerle meydana gelen stratejik bildirişim yöntemidir. (F: Balta Peltekoğlu, Halkla İlişkiler Nedir?)
Bu tanımlardan yola çıkarak çıkardığım sonuca nazaran, Halkla İlişkiler,
“birey ya da kurumların hedef kitlesi ile bildirişimini elde eden, kendisini hedef kitleye tanıtma ve hedef kitlesini de tanıma yönünde iki yönlü iletişime dayanan, dürüst ve planlı faaliyetleri kapsayan, uzmanlık gerektiren bir yöneticilik sanatıdır” diyebiliriz.
Yorumlar
Yorum Gönder